پایش هوشمند روسازی راه/ریل (Imaging + IRI & Distress + BOQ)

این پروژه با ترکیب تصویربرداری خودرویی/پهپادی، اندازه‌گیری‌های لرزشی/تراز و بینایی ماشین، شاخص همواری بین‌المللی (IRI) و خرابی‌های سطحی (ترک‌ها، پوست‌سوسه، چاله‌ها، درزها) را استخراج می‌کند و سپس بر پایهٔ شدت/وسعت خرابی، BOQ (صورت‌مقدار) و سناریوهای مرمت را می‌سازد. نتیجه: اولویت‌بندی علمی کریدورها، کاهش هزینهٔ پیمان ۸–۱۵٪ و افزایش ایمنی/راحتی سواری.

اتکا به ارزیابی چشمی مقطعی، غیر یکنواخت و کم‌قابلیت تکرار است. نبود شاخص‌های کمی به مذاکره‌های بودجه‌ای غیرکارا منجر می‌شود. با داده‌محوری، می‌توان کریدورهای پررفت‌وآمد/پرریسک را هدف گرفت و از هزینه‌های کم‌اثر جلوگیری کرد.

• گردآوری: دوربین‌های Line-Scan/RGB روی خودرو با IMU و GPS RTK؛ در مناطق صعب، پهپاد برای Ortho/Facade.
• پردازش: بازسازی سطح، محاسبهٔ IRI از پروفایل طولی، تشخیص خودکار خرابی‌ها (Det/SemSeg) و تخمین شدت/مساحت/طول.
• BOQ و سناریو: نگاشت خرابی‌ها به اقلام مرمت (روکش نازک، لکه‌گیری، درزگیری، زیرسازی موضعی) با واحد کار/هزینه؛ بهینه‌سازی بودجه‌ای.
• GIS/داشبورد: نقشهٔ کریدورها با کد رنگی IRI/Distress، گزارش کاتالوگی برای هر مقطع، و خروجی‌های CSV/Excel.

IRI به‌صورت m/km؛ کلاس‌بندی کیفیت سواری بر مبنای آستانه‌های بین‌المللی؛ کاتالوگ خرابی مطابق دستورکار ملی. برای ریل، پارامترهای هندسی (تراز/پیچش/گیج) در صورت فعال‌سازی مسیر ریلی.

1. تخمین کمّی اقلام (m² لکه‌گیری، طول درزگیری، m² روکش).
2. قیمت‌گذاری بر مبنای فهرست‌بها/بازار.
3. سناریوهای بودجه (A/B/C) و ارجحیت‌بندی: ایمنی، ترافیک، و هم‌افزایی با پروژه‌های دیگر.

نمونه: کریدور ۵۰ کیلومتری با IRI متوسط ۳.۸ و خرابی‌های پراکنده. بودجهٔ سنتی ۱۰۰ واحد ⇒ بازده محدود. با بهینه‌سازی و تمرکز بر قطعات بحرانی (Top-30%)، همان ۱۰۰ واحد منجر به بهبود IRI شبکه‌ای ۱۵–۲۰٪ و کاهش شکایات و هزینهٔ نگهداشت آتی ۸–۱۵٪ می‌شود. کاهش خرابی چرخ/تعلیق خودروهای خدماتی نیز منفعت غیرمستقیم است.

• ماه ۱: برداشت کریدورها، کالبریشن سامانه و تعاریف استاندارد.
• ماه ۲: پردازش، استخراج IRI/Distress و کنترل کیفیت.
• ماه ۳: BOQ، سناریوهای بودجه، گزارش مدیریتی و نقشهٔ راه مرمت.

• نور/سایه/ترافیک → پروتکل برداشت (ساعات ثابت، فواصل ایمن، نور یکنواخت).
• خطای مکان‌نمایی → GPS RTK/IMU و اسنپ به مرکز خط.
• عدم تطابق با قیر/مصالح محلی → کالیبراسیون واحدکار با پیمانکاران منطقه.

• گزارش تصویری هر مقطع، IRI/Distress Map، فایل‌های Geo/CSV/Excel.
• BOQ به‌تفکیک آیتم، سناریوهای بودجه‌ای و پیاده‌سازی مرحله‌ای.
• داشبورد مدیریتی و مستندات Methodology.

• Accountable: اداره کل راه/شهرداری/شرکت ساخت (بسته به مالک مسیر).
• Responsible: شبکه هوشمند ابتکار ویستا (برداشت، پردازش، BOQ/سناریو).
• Consulted: پلیس‌راه/ترافیک، پیمانکاران مرمت.
• Informed: مدیریت ارشد استانی و ذی‌نفعان محلی.

• Hero: جادهٔ بین‌شهری با روکش تازه و خطوط راهنمای براق، حس سرعت/ایمنی.
• Distress Sheet: کلوزآپ ترک و Annotation مینیمال با خطوط تمیز.
• Dashboard: نقشهٔ رنگی IRI/Distress و کارت BOQ روی مانیتور.